اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 518 |
| تعداد مقالات | 4,516 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,591,921 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,357,642 |
طلاق به درخواست زوجه به استناد پرداخت نفقه با مال تحصیل‌شده ازطرق نامشروع | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| مقاله 2، دوره 30، شماره 82، فروردین 1404، صفحه 37-63 اصل مقاله (812.66 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/flj.2024.246298.2021 | ||
| نویسندگان | ||
| منیر حق خواه* 1؛ فرناز شیرمحمدی2 | ||
| 1استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خانواده دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| طلاق ناشی‌از عسروحرج (موضوع مادۀ 1130 قانون مدنی)، طلاق ناشی‌از عدم‌پرداخت نفقه (موضوع مادۀ 1129 قانون مدنی)، و طلاق ناشی‌از تخلف زوج از شروط ضمن عقد نکاح، ازجمله موجبات طلاق به درخواست زوجه است. بنابر مبانی فقهی و حقوقی، انفاق به زوجه بر عهدۀ زوج است و تخلف از این وظیفه، ضمانت اجرای حقوقی و کیفری دارد. این انفاق باید از منابع مالی مشروع تأمین شود. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این مسئله است که آیا استنکاف زوج از پرداخت نفقه با مال تحصیل‌شده ازطریق مشروع و عدم امکان الزام وی به وظیفۀ شرعی و قانونی می‌تواند یکی از موجبات طلاق به درخواست زوجه باشد؟ آیا این انفاق می‌تواند عامل عسروحرج زوجه و به‌منزلۀ عدم‌پرداخت نفقه تلقی شود و درنتیجه زوجه را مستحق تقاضای طلاق کند؟ آیا چنین انفاقی می‌تواند تخلف زوج از شروط ضمن عقد (شرط اول و پنجم) محسوب شود و به زوجه این حق را بدهد که به وکالت از زوج، خود را مطلقه کند؟ این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی در صدد پاسخ‌گویی به سؤالات فوق است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که منابع فقهی و حقوقی تصریحی دراین‌خصوص ندارند و دربارۀ تفسیر قوانین مرتبط، ابهاماتی وجود دارد؛ بااین‌حال، به نظر می‌رسد می‌توان انفاق با مال تحصیل‌شده ازطریق نامشروع را بنابر دلایلی، از موجبات طلاق به درخواست زوجه دانست و برای ارتقاء قوانین و رفع ابهام پیشنهادهایی داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طلاق قضایی؛ عسروحرج؛ مال نامشروع؛ نفقۀ زوجه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Divorce at the Request of the Wife Based on the Payment of Alimony with Illegitimately Acquired Assets | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Monir Hagkhah1؛ Farnaz Shirmohamadi2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Law, Imam Sadeq University, Tehran, Iran | ||
| 2Master's degree in Family Law from Imam Sadeq University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Divorce due to hardship (subject of Article 1130 of the Civil Code), divorce due to non-payment of alimony (subject of Article 1129 of the Civil Code), and divorce resulting from the husband's breach of conditions stipulated in the marriage contract are among the grounds for divorce at the request of the wife. According to jurisprudential and legal principles, the obligation to provide alimony to the wife lies with the husband, and failure to fulfill this obligation entails both civil and criminal consequences. Moreover, this alimony must be sourced from legitimate financial means. This study seeks to answer the question of whether a husband's refusal to pay alimony from legitimately acquired wealth and the inability to compel him to fulfill his religious and legal duties, can be one of the grounds for divorce at the wife's request. Can such alimony be considered as causing hardship for the wife, thereby equating it with non-payment of alimony and entitling the wife to request a divorce? Furthermore, can such conduct be deemed a violation of the conditions stipulated in the marriage contract (specifically the first and fifth conditions), granting the wife the right to divorce herself by proxy from the husband? This article by a descriptive-analytical method seeks to answer these questions. The findings indicate that there are no explicit references to this matter in jurisprudential and legal sources, and ambiguities exist in the interpretation of the relevant laws. Nevertheless, it appears that the refusal to pay alimony derived from illegitimate means can, for various reasons, be considered as one of the grounds for divorce at the wife's request. This article also proposes the recommendations for legal reforms and clarifying ambiguities. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wife's Alimony, hardship (Usr wa Ḥaraj), illegitimate wealth, judicial divorce | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
قانون مدنی.
آقایی، حسین (1390). با تفسیر رایج از قسمت اخیر مادۀ 2 قانون تشدید به کجا می‌رویم؟. نشریه قضاوت، شمارۀ 71، ص 47-49.
ابن بابویه، محمد بن علی (۱۴۰۶ ق). ثواب الأعمال وعقاب الأعمال. قم: دار الشریف الرضی للنشر.
ابن سعید، یحیی بن احمد (1405 ق). الجامع للشرائع. قم: مؤسسه سید الشهدا.
ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ ق). لسان العرب. بیروت: دار الفکر.
اسدی، لیلا سادات (1383). جایگاه عسروحرج ـ قانون و رویه. نشریه ندای صادق، 9 (34 و 35)، ص 9-29.
امامی، حسن (1370). حقوق مدنی. تهران: نشر إسلامیة.
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1416ق). المکاسب. قم: دار الحکمة.
باقرزادگان، امیر؛ میرزایی، محمد (1392). اهداف و قلمرو جرم‌انگاری تحصیل مال ازطریق نامشروع. نشریه کارآگاه، 6 (23)، ص 78-96.
تقوی، حسین؛ کرامتی، داود (۱۳۹۶). تبیین موجبات طلاق زوجه ناشی‌از عسروحرج و شرایط تحقق آن براساس حقوق و قوانین موضوعه. نشریه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، 3 (1/2)، ص 1-13.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1387). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
حر عاملی، محمد بن حسن (1414 ق). وسائل الشیعة (عبدالرحیم ربانی شیرازی، مصحح). تهران: مکتب الإسلامیة.
خمینی، روح‌الله (۱۴۱۴ ق). بدائع الدور. تهران: مؤسسه چاپ و نشر آثار امام خمینی.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دار الشامیة.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (۱۴۱۳ ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
شیرزادی، مهدی (1388). بررسی تحصیل مال ازطریق نامشروع در حقوق کیفری ایران (پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد) دانشگاه قم. قم. ایران.
صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (1404 ق). جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء الثرات العربی.
صفائی، حسین؛ امامی، اسدالله (۱۳۹4). مختصر حقوق خانواده. تهران: میزان.
طوسی، محمدبن حسن (۱۳۸۷ ق). المبسوط فی فقه الامامیة. تهران: مکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
علامه حلى، حسن بن یوسف (1421 ق). تحریر الأحکام. قم: مؤسسة آل البیت.
فخرالمحققین، محمد بن حسن (1389 ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: علمیه قم.
فیروزنژاد، معصومه (1392). بررسی فقهی و حقوقی تحصیل مال ازطریق نامشروع (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه مازندران، مازندران. ایران.
فیومى، احمد بن محمد (۱۴۱۸ ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: مؤسسة دار الهجرة.
قلی‌تبار، حسین (1389). بررسی جرم تحصیل مال نامشروع در حقوق کیفری ایران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) دانشگاه مازندران، مازندران. ایران.
کاتوزیان، ناصر (۱۳۷۵). حقوق مدنی ـ معاملات معوض. تهران: شرکت انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1378). حقوق مدنی خانواده. تهران: بهمن برنا.
کاتوزیان، ناصر (1384). دوره مقدماتی حقوق خانواده. تهران: میزان.
کشوری، عیسی (۱۳۷۴). کاربرد قواعد فقه در حقوق. بی‌جا: غیاث.
کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۴۰۳ ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1409 ق). شرائع الإسلام. نجف: مطبعة الاداب.
محقق داماد، مصطفی (۱۳۶۷). حقوق خانواده. تهران: نشر علوم.
محقق داماد، مصطفی (1376). قواعد فقه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم اسلامی دانشگاه‌ها.
مرتضی زبیدى، محمد بن محمد (۱۴۱۴ ق). تاج العروس من الجواهر القاموس. بیروت: دارالفکر.
معین، محمد (1385). فرهنگ فارسی معین. تهران: دانشگاه تهران.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۱۷ ق). القواعد الفقهیة. قم: مدرسة الإمام امیر المؤمنین.
موسوی بجنوردی، محمد (۱۳۷۹). قواعد الفقهیه. تهران،: مؤسسه چاپ و نشر عروج.
نائینی، محمدحسین (۱۳۱۸). منیة المطالب (تقریرات شیخ موسی نجفی خوانساری). بی‌جا: مؤسسة النشر الإسلامی.
نراقی، احمد بن محمد مهدی (۱۴۰۸ ق). عوائد الأیام. قم: مکتبه البصیرتی، چاپ سنگی.
نوری، حسین بن محمدتقی (۱۴۰۸ ق). مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل. بیروت: موسسه آل البیت.
هدایت‌نیا، فرج‌الله (۱۳۹۴). تسهیل طلاق یا طلاق‌زدایی در حقوق خانواده ایران. حقوق اسلامی، 12 (۴۷)، ص 51-77.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 499 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 159 |
||